Machiavelli traktował politykę jako sferę skutecznego działania, według niego była ona autonomiczną dziedziną, a jej jedynym kryterium działalności jest skuteczność. Oddzielał on politykę od popularności. Polityka jest czymś innym niż popularność, ponieważ kieruje się innymi kryteriami takimi jak skuteczność i sukces. Uważał on, że głównym motywem działania istoty ludzkiej jest żądza władzy oraz chciwość, a ludzie są bardziej skłonni czynić zło niż dobro.
Demokracja i autokracja – różnice
Machiavelli sądził, że społeczeństwo powinno czuć presję ze strony władzy, dlatego lepiej jest jak ludzie boją się władcy niż go kochają. Według niego władza ma prawo do wszelkich okrucieństw jeżeli wymaga tego dobro państwa, dzięki takiemu podejściu społeczeństwo czuje respekt do władcy i nie pokazuje swojej prawdziwej natury. Jednak władca powinien w swoich osądach kierować się tylko i wyłącznie dobrem państwowym, a nie własnym i rozróżniać wrogów państwa od swoich wrogów. Według Machiavellego najlepszym systemem rządów jest republika.